ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ի իրավիճակը Հայաստանի Հանրապետությունում
Հայաստանի Հանրապետությունում մարդու իմունային անբավարարության վիրուսով վարակվածության դեպքերի արձանագրումը սկսվել է 1988 թվականից:
Ընդհանուր առմամբ, ՀՀ-ում ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ի համաճարակի տարեգրությունը ներկայանում է հետևյալ կերպ՝
| 1988 | - | ՄԻԱՎ վարակի առաջին գրանցված դեպքը. վարակման ուղին` հետերոսեքսուալ ճանապարհ |
| 1988 | - | ՁԻԱՀ-ի առաջին գրանցված դեպքը |
| 1989 | - | մահվան առաջին գրանցված դեպքը ՁԻԱՀ-ից |
| 1990 | - | թմրամիջոցների ներարկային օգտագործման ճանապարհով վարակման առաջին գրանցված դեպքը |
| 1996 | - | կանանց շրջանում ՄԻԱՎ վարակի առաջին գրանցված դեպքը |
| 2000 | - | հոմոսեքսուալ ճանապարհով վարակման առաջին գրանցված դեպքը |
| 2001 | - | երեխաների շրջանում ՄԻԱՎ վարակի և ՁԻԱՀ-ի առաջին գրանցված դեպքերը |
| 2001 | - | ՁԻԱՀ-ից երեխայի մահվան առաջին գրանցված դեպքը |
| 2002 | - | թմրամիջոցների ներարկային օգտագործողների շրջանում ՄԻԱՎ վարակի տարածվածությունը մոտ 15% |
| 2007 | - | թմրամիջոցների ներարկային օգտագործողների շրջանում ՄԻԱՎ վարակի տարածվածությունը մոտ 6,8% |
| 2010 | - | թմրամիջոցների ներարկային օգտագործողների շրջանում ՄԻԱՎ վարակի տարածվածությունը մոտ 6,5%: |
1988թ. մինչև 2012թ. օգոստոսի 31-ը Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցվել է ՄԻԱՎ վարակի 1306 դեպք ՀՀ քաղաքացիների շրջանում, որոնցից 182-ը` 2011 ընթացքում:
ՄԻԱՎ վարակով հիվանդների ընդհանուր կազմում գերակշռում են արական սեռի ներկայացուցիչները՝ 922 մարդ (70,6%), իգական սեռի ներկայացուցիչների մոտ արձանագրվել է վարակի 384 դեպք (29,4%): ՄԻԱՎ վարակի 24 դեպք (1,8%) է արձանագրվել երեխաների մոտ:
ՄԻԱՎ-ով վարակվածների 56,4%-ը 25-39 տարիքային խմբում:
Հայաստանի Հանրապետությունում ՄԻԱՎ վարակի փոխանցման հիմնական ուղիներն են հետերոսեքսուալ ճանապարհը (56,2%) և թմրամիջոցների ներարկային օգտագործման միջոցով վարակումը (35,1%): Սրանցից բացի, արձանագրվել են հոմոսեքսուալ ճանապարհներով, մորից երեխային և արյան միջոցով ՄԻԱՎ վարակի փոխանցման դեպքեր:
Հայաստանի Հանրապետությունում ՄԻԱՎ վարակի գրանցված դեպքերի բաշխումն ըստ փոխանցման ուղիների.
| Հետերոսեքսուալ փոխանցման ուղի | 56,2% |
| Թմրամիջոցների ներարկային օգտագործման միջոցով | 35,1% |
| Հոմոսեքսուալ փոխանցման ուղի | 1,6% |
| Մորից երեխային | 1,7% |
| Արյան միջոցով | 0,2% |
| Անհայտ | 5,2% |
ՄԻԱՎ վարակով հիվանդներից 652-ի մոտ (կին` 155, երեխա` 11) ախտորոշվել է ՁԻԱՀ, ընդ որում 87-ի մոտ՝ 2011թ. ընթացքում: Համաճարակի սկզբից գրանցվել է ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ով հիվանդների մահվան 294 դեպք: Մահացածների թվում կան 49 կին և 5 երեխա:
Թմրամիջոցների ներարկային օգտագործման միջոցով բոլոր վարակվածները եղել են տղամարդիկ, ընդ որում՝ նրանց մեծամասնությունը ժամանակավոր բնակվել և, հավանաբար, ՄԻԱՎ-ով վարակվել է ՌԴ-ում ու Ուկրաինայում: Բացի այդ, բոլոր ՄԻԱՎ վարակով հիվանդ տղամարդկանց մեծամասնությունը (50,2%) նույնպես թմրամիջոցների ներարկային օգտագործող է, իսկ գրեթե բոլոր կանայք վարակվել են սեռական ճանապարհով (98,1%):
ՄԻԱՎ վարակի դեպքերի առավելագույն թիվն արձանագրվել է մայրաքաղաք Երևանում՝ 512 դեպք, որը կազմում է բոլոր գրանցված դեպքերի 39,2%-ը: ՄԻԱՎ վարակի գրանցված դեպքերի թվով երկրորդ տեղում Շիրակի մարզն է՝ 10,5%: ՄԻԱՎ վարակի գրանցված դեպքերի հաշվարկը 100 000 բնակչի հաշվով ցույց է տալիս, որ ամենաբարձր ցուցանիշը Շիրակում է՝ 48,7, որին հաջորդում են Երևանը, Լոռու, Արմավիրի մարզերը, համապատասխանաբար 45,9; 43,3; 38:
ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ի իրավիճակի գնահատումը վկայում է, որ հանրապետությունում ՄԻԱՎ-ով ապրող մարդկանց հաշվարկային թիվը կազմում է 3500:
ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ի իրավիճակն աշխարհում
2009թ. տվյալներով՝ ՄԻԱՎ-ով ապրող մարդկանց հաշվարկային թիվը 33,3 մլն է (31,4-35,3 մլն): Նախորդ տարվա ընթացքում արձանագրվել է ՄԻԱՎ-ի վարակի 2,6 մլն (2,3-2,8 մլն) նոր և ՁԻԱՀ-ից մահվան 1,8 մլն (1,6-2,1 մլն) դեպք:
0,8%
ՄԻԱՎ-ով
ապրող մարդիկՄԻԱՎ վարակի նոր դեպքեր 2009թ.
ՁԻԱՀ-ից մահվան դեպքեր 2009թ.
ՄԻԱՎ-ի տարածվածությունը մեծահասակների շրջանում
Ընդամենը
33,3 մլն
[31,4-35,3 մլն]2,6 մլն
[2,3-2,8 մլն]1,8 մլն
[1,6-2,1 մլն]
[0,7-0,8%]
ՄԻԱՎ վարակի համաճարակի գլոբալ նկարագիրը
ՄԻԱՎ-ով ապրող մարդկանց թիվը
Ընդհանուր
33,3 մլն (31,4-35,3 մլն)
Մեծահասակներ
30,8 մլն (29,2-32,6 մլն)
15 տարեկանից փոքր երեխաներ
2,5 մլն (1,6-3,4 մլն)
2009թ. ՄԻԱՎ-ով վարակված մարդկանց թիվը
Ընդհանուր
2,6 մլն (2,3-2,8 մլն)
Մեծահասակներ
2,2 մլն (2,0-2,4 մլն)
15 տարեկանից փոքր երեխաներ
370 000 (230 000-510 000)
ՁԻԱՀ-ից մահացության դեպքերի թիվը 2009թ.
Ընդհանուր
1,8 մլն (1,6-2,1 մլն)
Մեծահասակներ
1,6 մլն (1,4-1,8 մլն)
15 տարեկանից փոքր երեխաներ
260 000 (150 000-360 000)
04 Հուլիս, 2011
Այն շուտով կհասնի Հայաստան և մայիսի վերջում կսկսի գործել` բժշկական ծառայությունները մոտեցնելով բոլոր նրանց, ովքեր չեն կարող ինքնուրույն հասնել հիվանդանոց կամ մոտակա բուժկետ:
Մայիսի 12-ին, Մոսկվայում մեկնարկեց Արևելյան Եվրոպայում և Կենտրոնական Ասիայում ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ի հարցերին նվիրված չորրորդ կոնֆերանսը: 
